Als je een animatievideo laat maken is het belangrijk dat je een sterk videoconcept hebt, in feite het basisidee voor de video. Maar om vanuit dat idee krachtig je boodschap en merkidentiteit te kunnen communiceren heb je meestal een script – of scenario – nodig. Hierin krijgt jouw merkverhaal structuur, een eigen gezicht en de juiste overtuigingskracht. Maar hoe zit zo’n script in elkaar en wanneer heb je een script nu precies nodig? We leggen het je graag uit.
Een script is kort gezegd het verhaal van de video. Voor een groot deel staat erin wat je hoort via de voice-over en dialogen van (pratende) personen of personages in de video.
Maar ook veel van wat je ziet wordt in een script opgenomen. Eigenlijk wordt gewoon elke scène beschreven, met de belangrijkste handelingen, locaties en (virtuele) shots die daarbij horen.
Het script maakt je kijkers haarfijn duidelijk wat de grote kracht is van je merk, product of dienst. Een script giet jouw boodschap in een voor iedereen makkelijk te begrijpen verhaal; doorgaans de beste vorm voor het overbrengen van informatie. Zelfs de meest droge informatie kan toegankelijk worden gemaakt door een verhalende vorm. En die informatie blijft ook beter hangen in de hoofden van de kijkers.
Dit komt bijvoorbeeld door de logische structuur (probleem of gemis, gevolgd door de oplossing), herkenbare situaties of personages binnen het verhaal.
Na het horen – en zien – van een videoscript snapt en voelt de kijker precies waarom jouw product of dienst voor hem/haar de beste oplossing is of waarom zijn/haar leven er beter door wordt.
De vraag ‘wanneer heb je een script nodig?’ kun je bijna vervangen door de vraag ‘wanneer heb je een voice-over nodig?’ Of eigenlijk: ‘wanneer heb je tekstuele ondersteuning nodig?’, omdat er ook video’s zijn waarbij de begeleidende tekst niet uitgesproken wordt maar (uitsluitend) letterlijk in beeld verschijnt. Bijvoorbeeld bij sommige instructie- of how-to-video’s waarbij het puur om de informatie gaat.
In de meeste bedrijfsfilms is het script – inhoudelijk gezien – de rode draad van een film. In vrijwel elk type film wil je een kijker namelijk heel concreet informeren. En dan ontkom je niet aan een letterlijke toelichting. Natuurlijk moet dit in combinatie gebeuren met krachtige beelden – en aansprekende taal – maar de tekst is hier wel de basis.
Dat hoeft niet altijd zo te zijn. Tenminste, de tekst hoeft hierbij niet altijd essentieel te zijn of een groot gedeelte uit te maken van de video. Het kan zelfs zo zijn dat er helemaal geen tekst gebruikt wordt in de video.
Zo kunnen sommige branding of teaser video’s visueel zo krachtig zijn – waarbij bovendien de nadruk op emotie in plaats van informatie ligt – dat er geen tekstuele toelichting nodig is. De kijker voelt en snapt alles wat nodig is, puur op basis van de beelden, montage, geluid en muziek.
In het geval er geen tekst wordt gebruikt, heb je eigenlijk genoeg aan een storyboard. Hierin zijn alle scènes uitgetekend en kan er per scène nog een tekstuele toelichting bij staan, bijvoorbeeld om een (geanimeerde) camerabeweging of overgangseffect te beschrijven.
Er zijn vele eigenschappen waar een goed script aan kan of moet voldoen, maar laten we meteen het goede voorbeeld geven door het kort te houden.
1) Hou het zo kort mogelijk
Dit bedoelen we precies zoals het er staat. ‘Zo kort mogelijk’. Dat betekent niet dat alle video’s ontzettend kort moeten zijn, of zelfs maar een beetje. Video’s van 5, 10 of zelfs 30 minuten kunnen nog steeds prima voldoen.
‘Zo kort mogelijk’ betekent ‘geen onnodige woorden’. Als je iets net zo duidelijk met 5 in plaats van 10 woorden kunt zeggen, doe dit dan ook. Gebruik niet drie bijvoeglijke naamwoorden als je met eentje hetzelfde idee overbrengt. Val niet in herhaling (tenzij je een korte ‘recap’ geeft aan het eind), richt je op de essentie van wat je wilt zeggen en praat er niet omheen. Gebruik niet teveel lange zinnen en moeilijke woorden. Wat ons brengt bij…
2) Schrijf in spreektaal
Je product of dienst kan nog zo complex, hoogstaand of interessant zijn, ook dan – of juist dan – breng je dit het beste over met makkelijk te begrijpen taal. Natuurlijk moet je met de smaak en voorkennis van je doelgroep rekening houden, maar je probeert in een script er vooral voor te zorgen dat de kijkers de inhoud en boodschap onthouden, en dit lukt het best als in het duidelijke taal gegoten is.
Helemaal als je bedenkt dat de tekst in de regel wordt opgelezen door een (voice-over) acteur, is het vanzelfsprekend dat het spreektaal moet zijn. De (stem)acteur moet de tekst namelijk wel een beetje natuurlijk over kunnen brengen.
Een hulpmiddel bij het checken of je dit – als scriptschrijver – goed hebt gedaan is om je script ook echt (regelmatig) hardop voor te lezen. Loop je ergens vast of klinkt het raar? Dan is het tijd om bij te schaven!
3) Bied oplossingen / verplaats je in de kijker
Mensen zijn helemaal niet geïnteresseerd in je merk of product, ze zijn geïnteresseerd in wat jouw merk of product voor ze kan betekenen.
Hoe kan jouw product het leven verbeteren van de kijkers? Dat kan een oplossing zijn voor een probleem – waarvan ze niet eens wisten dat ze hem hadden – of gewoon een middel om comfortabeler of prettiger te leven.
Een lijst met indrukwekkende features zal niet zonder meer indruk maken op kijkers. Pas als ze weten hoe handig zo’n feature echt is in de praktijk, kunnen kijkers wat met deze informatie. Vaak komt hier ook een emotionele component bij kijken. Spreek de kijker dus niet alleen aan op zijn verstand maar ook op zijn gevoel.
Verplaats je dus ook echt in de kijker met je voorbeelden en argumenten. Dan pas zal hij geïnteresseerd zijn in wie jij bent.
4) Hou rekening met animatiestijl en budget
Bij je aanvraag voor een animatievideo heb je meestal een maximaal budget in gedachten en mogelijk al een bepaalde animatiestijl. Bij het schrijven is het raadzaam hiermee rekening te houden. Zo is het animeren van een bewegend personage vrij complex en arbeidsintensief. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor genuanceerde gezichtsuitdrukkingen en dynamische ‘camerabewegingen’. Een bepaald idee of specifieke scène zal in 2D ook moeilijker (of helemaal niet) te maken zijn dan in 3D.
Ja, met animatie is in principe ‘de sky the limit’, maar dan moeten het gekozen budget en de animatiestijl dit wel toestaan.
Als dit niet zo is, is dit niet per definitie slechter of minder mooi. Het betekent alleen dat je soms naar alternatieven moet zoeken voor je eerste ingeving. Aangezien je een script meestal schrijft met de visuele uitwerking in gedachten, is het daarom goed om je bij ieder stukje tekst en iedere scène bewust te zijn van de randvoorwaarden.
5) Prikkel de kijker direct
In een wereld van snelle kliks en hevige competitie moet je de kijker direct kunnen verleiden. Dit geldt voor de beelden, maar ook voor de tekst. Verbaas de kijker (en luisteraar) met een opvallend feitje, doe een onweerstaanbare belofte of hou het bewust mysterieus en spannend zodat de kijker wel door moet kijken om erachter te komen om wat voor product, dienst of merk het gaat.
6) Sluit af met duidelijke CTA
Het is iets wat er nog even achteraan komt, maar absoluut niet iets om te vergeten: de Call To Action. Als je script goed zijn werk heeft gedaan en de kijker enthousiast heeft gemaakt, dan zal hij ook echt in actie willen komen. Maar als hij niet weet waar en met wie hij contact op moet nemen, waar hij moet bestellen of waar hij eventueel moet klikken voor een gerelateerde video of pagina, dan is dat een gemiste kans… en in het ergste geval een gemiste klant.
Fijn om een script te hebben dat helemaal klopt, maar voor wie is het nu eigenlijk bedoeld?
Om te beginnen wordt een script voor de makers zelf geschreven. Voor de voice over-acteur die de teksten uit moet spreken, de animator, de sound designer. Iedereen heeft met het script een soort blauwdruk in handen voor de uiteindelijke video.
Daarnaast is het script – vooral in de eerste versie(s) – een handig middel voor de klant of opdrachtgever om te zien of het verhaal en de video als geheel ook echt de gewenste vorm aanneemt. Vandaar dat de klant doorgaans het (nog niet definitieve) script te zien krijgt en hier feedback op kan geven.
Zoals gezegd krijg je als klant of opdrachtgever meestal de mogelijkheid om het script in te zien voordat de video is afgerond. Het is voor iedereen prettig dat je – voordat het animeren begint – nog even goed alles kunt checken en indien nodig, kunt laten aanpassen. Het is tenslotte jouw boodschap die hier overgebracht moet worden.
Vanuit die gedachte kan het ook raadzaam zijn om aan het begin van het schrijftraject kort je visie uiteen te zetten. Misschien heb je meteen al een goed idee welke elementen je graag in het script zou willen zien of hoe het verhaal er ongeveer uit zou moeten zien.
Dan is het prima – en zelfs welkom – om zelf een ‘brief’ aan te leveren met jouw (schematische) scriptinhoud. Dat geeft de scriptschrijvers alvast goed een idee welke richting je op wilt.
Een script schrijven is een dynamisch proces, zowel in de wisselwerking tussen jou en het videomarketing bureau als in de momenten waarop de inhoud nog kan wijzigen. Ook tijdens het animeren kan het nog voorkomen dat er aanpassingen nodig zijn. Misschien blijkt dat een geweldig bedachte scène of dialoog toch niet werkt of ‘animatietechnisch’ problemen oplevert.
Maar zolang je creatief en inhoudelijk met elkaar op één lijn zit en je je zoveel mogelijk aan de voorwaarden voor een goed script houdt, weet je tenminste zeker dat de basis goed zit.
