Staat de ondertiteling voor je bedrijfsfilm onder aan je to-do list? Snappen we heel goed. We gaan ook zeker niet verkondigen dat dit onderdeel (veel) hoger zou moeten staan. Maar wél dat je de ondertiteling – net als alle andere aspecten van je video – je volledige, weloverwogen aandacht moet geven. Want de verkeerde keuzes bij het maken van de ondertiteling kunnen zeer nadelig zijn voor de prestaties van je video.
De functie van ondertiteling zal voor iedereen duidelijk zijn: de inhoud van een video goed te begrijpen maken, óók als je geen (of slecht) geluid hebt.
En nee, ondertiteling is niet altijd nodig: voor bepaalde boodschappen of bepaalde typen video’s kun je ook volledig vertrouwen op de kracht van de beelden. Dit is meestal het geval als de functie voornamelijk een emotionele reactie moet oproepen.
Maar verreweg de meeste video’s hebben een tekstuele of woordelijke component nodig voor het overbrengen van de inhoud, uitgesproken door een zichtbaar persoon of karakter in de video zelf óf door een (anonieme) voice-over.
En als je dan bij zo’n video – door wat voor omstandigheden dan ook – geen of beperkt geluid heb, ben je voor het begrijpen van de boodschap volledig afhankelijk van de ondertiteling.
Als je het geluid van video goed kunt horen en goed kunt onderscheiden van andere geluiden, is ondertiteling niet per se nodig, maar er zijn opvallend veel situaties waarin video’s met weinig of geen geluid begrepen moeten kunnen worden.
Ondertiteling – of volledige (closed) captioning, inclusief beschrijvingen van geluiden – is uiteraard een must voor doven en slechthorenden. Ook is ondertiteling verplicht in bepaalde (werk)omgevingen.
Nog veel belangrijker is het dat de meeste video’s op telefoontjes worden bekeken, op plekken waar veel omgevingsgeluid is, of in situaties waarbij geluid niet gewenst is.
Bovendien worden de meeste video’s op social media platforms (bij het scrollen of browsen) standaard automatisch zonder geluid afgespeeld. Om de kijker dan vanaf het (cruciale) begin de inhoud van de video mee te kunnen geven, kun je niet zonder ondertiteling.
Vooral als het communiceren van de boodschap in die eerste seconden belangrijk is voor de juiste impact van de (rest van de) video, betekent het ontbreken van de ondertiteling bijna automatisch dat je video geen succes zal hebben.
Dát ondertiteling nodig is – en hard nodig – is duidelijk. Maar hoe moet deze ondertiteling eruitzien en waar moet je (nog meer) aan denken bij het optimaliseren van haar functie? Zodat de boodschap zo snel, helder en krachtig mogelijk overkomt, zonder af te leiden of te verwarren.
We snappen dat iedereen die maar een beetje in een creatieve sector zit uit wil pakken met originele oplossingen, maar als het gaat om ondertiteling zijn duidelijkheid en leesbaarheid koning.
Kies dus niet voor allerlei sierlijke krullen of andere kunstzinnige uitspattingen voor je ondertiteling maar gewoon voor de standaard, ‘saaie’ lettertypes die gewoon in één oogopslag te lezen zijn.
In lijn met het vorige punt is het belangrijk om even goed te kijken naar je opmaak-/formatting-keuzes.
Want: waarmee verhoog je de leesbaarheid? Het vet maken van letters is zeker niet altijd een oplossing. Vaak genoeg krijg je zelfs het tegenovergestelde effect.
Te dun is ook niet goed, maar zorg er in ieder geval voor dat de letters duidelijk en goed van elkaar te onderscheiden zijn.
Verder dienen letters ook het juiste formaat te hebben. Te klein en je ziet ze niet en te groot kan weer teveel ‘in your face’ zijn en ervoor zorgen dat je aandacht vooral naar de ondertiteling en niet naar de beelden zelf gaat.
Het is belangrijk om naar het gehele effect van de ondertiteling te kijken: de combinatie van het lettertype, de grootte en de opmaak hiervan. En daarbij altijd als doel een optimale leesbaarheid te bereiken.
Daarbij kán vet maken helpen. Maar ook het gebruik van een andere kleur of het toevoegen van een drop shadow.
Zolang het de tekst duidelijker maakt – zonder dat het afleidt van de video als geheel – is het een goede keuze.
Iets wat snel over het hoofd wordt gezien… is een aspect waardoor ondertiteling snel over het hoofd kan worden gezien: de positie in beeld.
Afgezien van wat visueel prettig of aantrekkelijk is – dus niet te dicht bij de rand maar ook niet te veel richting het midden van het beeld – kan de plaatsing van de ondertiteling er door de kleur van de achtergrond voor zorgen dat deze niet of nauwelijks te lezen is.
Zorg er daarom voor dat je een strategisch slimme positie kiest, zodat bijvoorbeeld niet een donkerte ondertiteling wegvalt tegen een donkere ondergrond.
Naast het kiezen voor de ondertiteling zelf en de positie, moet je ook nadenken over het moment dat de ondertiteling in beeld verschijnt en hoe lang deze in beeld blijft.
Je wilt uiteraard dat de ondertiteling gelijkloopt met de gesproken tekst, maar ook dat de lezer genoeg tijd heeft om deze te lezen.
Ook kan het overzichtelijker zijn om bepaalde zinnen op te breken en de delen na elkaar in beeld te laten verschijnen in plaats van alles in een heel lange zin in beeld te brengen.
Mocht je er niet helemaal uitkomen bij het kiezen van een duidelijk lettertype, dan kun je altijd terugvallen op deze strakke fonts:
De slotsom is eigenlijk niet zo ingewikkeld. Na het besef dat ondertiteling de performance van engagement met je video echt kan schaden – en dus ook kan helpen – is de volgende stap een vrij logische: maak je ondertiteling duidelijk.
Dat betekent: duidelijk te lezen, makkelijk te begrijpen, met een overzichtelijke hoeveelheid tekst in beeld, gebruikmakend van de juiste timing en de gunstigste positie.
Breng dus ook je boodschap goed voor het voetlicht… met perfect passende ondertiteling.
